Γνωστά άτομα* που γεννήθηκαν ή διαμένουν στην Κύπρο, δεκαπέντε φύσει και θέσει νησιώτες, γράφουν για τον αγαπημένο τους προορισμό, εκθειάζοντας πόλεις και χωριά και δίνοντας tips για βόλτες αλλά και road trips.
Από τον Ανδρέα Κάτσιη
Κάθε καλοκαίρι εκεί! Στην τελευταία στροφή αναφαίνεται στο βάθος, καλά κρυμμένο από τα ατέλειωτα αμπέλια και τις αθασιές που το περιβάλλουν. Ο δρόμος πυκνοφυτεμένος με πεύκα, από τότε που οι απόδημοι, με πρόεδρο τον θείο μου, Τίτο Παπαδόπουλο, φύτεψαν σχεδόν 1,5 χιλιόμετρο, σαν καλωσόρισμα δροσιάς.
Μπαίνοντας στο χωριό αντικρίζεις τον πιο φωτογραφημένο φούρνο της Κύπρου, με την κ. Ροδούλα να φουρνίζει Τετάρτη και Σάββατο. Δεν φεύγεις χωρίς μια μικρή ξενάγηση και κανένα κουλουράκι ή φρέσκο ψωμί. Επόμενος σταθμός το μπακάλικο του Κολανιαστού, όπου θα βρεις φρεσκότατα κυπριακά φθαρτά και φρούτα. Το καλύτερο το φέρνει ο Κόκος – το χαλλούμι το Σάββατο είναι ακόμα ζεστό και μαλακό σαν αφρός. Τίποτα δεν φέρνω εγώ από τρόφιμα στο χωριό, τα πάντα υπάρχουν εδώ!
Τηλεφώνημα πρώτο στη Δήμητρα (Άρσος Restaurant Καφέ) – παραγγέλνω φραπέ, σε 5 λεπτά με χαρά και καλωσόρισμα καταφθάνει στην αυλή! Επόμενο τηλεφώνημα στην Έλενα, με τη βιοτεχνία «Το σταφύλι άλλως πως και όχι μόνο», αν έχει ζεστό ππαλουζέ, γιατί φρέσκος καμωμένος είναι κάθε Σάββατο. Αφού βάλω το σπίτι σε τάξη, παραγγέλνω φρέσκια λεμονάδα από το εστιατόριο Αγορά: όλα είναι μια κοινή αυλή στο χωριό. Καταφθάνει η Νατάσα με χαμόγελο. Αναλόγως ρωτώ τι θα έχει για μεσημεριανό και μαθαίνω, εξαιρετικό φαγητό και στα δύο. Το μεσημέρι το αεράκι θέλει σεντόνι, τα «στρώματα» τα κρατάμε ολόχρονα, αφού κάποτε χρειάζονται και από τέλη Σεπτεμβρίου, όταν το αεράκι στο ανώι γίνεται δροσερό, μια όμορφη κρύα ανάσα από τα καλοκαίρια στην πόλη. Λίγη ξεκούραση επιβάλλεται μετά το ταξίδι και τις πρωινές χαρμόσυνες συναντήσεις.
Το απόγευμα και μόλις αρχίσει σιγά-σιγά να δειλινιάζει, ξεκινώ τον περίπατο μέχρι τον πάνω δρόμο του σχολείου – ύψωμα πανόραμα: το μάτι φτάνει μέχρι τη θάλασσα της Πάφου. Σταματούμε στο σπίτι του θείου μου Ευαγόρα – Kallena Arsos Botanic Garden. Μας γεμίζει φρέσκο τσάι τριαντάφυλλο, αλουίζα ή τσουκνίδα – ανάλογα με την εποχή. Λίγο ροδόσταμα και ένα σιρόπι τριαντάφυλλο. Αν πας πολύ πρωί θα τον βρεις στη φυτεία της Κάλλενας να φροντίζει τα σπαρτά του.
Στον γυρισμό περνώ από την κ. Φρύνη. Αρκατένα φρέσκα μόλις βγήκαν. Παίρνω για όλους. Όποιος πάει και προλάβει αγοράζει τουλάχιστον δύο, για να δώσει και σε κανένα συγγενή ή φίλο που δεν πρόλαβε, πριν τελειώσουν. Πίσω στην πλατεία περνώ από την εκκλησία του Αποστόλου Φιλίππου του 13ου αιώνα, προστατευόμενο μνημείο του Τμήματος Αρχαιοτήτων. Από το μπαλκόνι του σπιτιού μας, αν απλώσεις το χέρι, αγκαλιάζεις το καμπαναριό της.
Στα καφενεία ψάχνω να βρω τον Ηλία Ιωακείμ. Αυτός κρατάει το ιστορικό αρχείο του χωριού, έχοντας συγγράψει δύο βιβλία για το Άρσος. Ανταλλάζουμε ιδέες και απόψεις για τα πολιτιστικά του χωριού και μαθαίνω αν έχει ανακαλύψει κάτι νέο για τους προγόνους μας. Αν σε δει ο κοινοτάρχης, Αντρέας Ψηλός, θα σου φωνάξει για να μάθει τα νέα σου και ο καφές κερασμένος.
Χτυπώ την πόρτα των γιατρών Νίνας και Paul Παστίδη (Πολιτιστικό Ίδρυμα Πωλ και Νίνα Παστίδη). Θα τους βρεις εκεί κάθε Σαββατοκύριακο. Τρώμε φρέσκο γλυκό καρυδάκι και συζητάμε για την κοινή μας αγάπη, την πολιτιστική κληρονομιά του τόπου. Άλλωστε, στο σπίτι τους στο χωριό διατηρούν ένα ολόκληρο μουσείο με έργα τέχνης από την προσωπική τους συλλογή.
Πίσω στο σπίτι, καινούργια αλλαξιά και ξεκινάει ο περίπατος προς την απέναντι πλευρά, το Μονοπάτι της Φύσης. Κατά μήκος του βρίσκονται 6 παραδοσιακές βρύσες. Κατηφορίζω βγαίνοντας από το χωριό και μπαίνω στον χωματόδρομο. Οι μυρωδιές θα σε μεθύσουν. Το πράσινο πλανεύει το μυαλό και αυτόματα ταξιδεύεις στις αναμνήσεις των παιδικών σου χρόνων. Φτάνω στο υπό κατασκευή μοναστήρι, δίπλα στο παρεκκλήσι της Παναγίας της Καθολικής που παλιά ήταν Λατινικό Μοναστήρι και κοιμητήριο. Η θέα που απλώνεται μπροστά σου σε μελώνει.
Στην αυλή μου βάζω λάστιχο και ποτίζω μια λεκάνη με την καρυθκιά, τη λεμονιά και τη δάφνη…
*Τα δεκαπέντε κείμενα, ένας προορισμός σαν πρόταση από κάθε άτομο, θα δημοσιευτούν ξεχωριστά και όχι σε ένα ενιαίο άρθρο.
Το εν λόγω άρθρο της Γιάννας Τσολάκη περιλαμβάνεται στο περιοδικό «IN LOVE With Cyprus», μια πολυτελή έκδοση του Συγκροτήματος ΔΙΑΣ, 196 σελίδων, γεμάτη Κύπρο, η οποία κυκλοφορεί στα περίπτερα στην τιμή των €2.